Rüzgar yön ve isimleri yöreseldir. Rüzgar isimlerinin anlamları bulundukları coğrafya ve mitolojiden gelir. Her bölgenin hakim rüzgarları farklıdır. Örnek olarak İstanbul’un en meşhur rüzgarı kuzeydoğu yönünüden esen poyrazdır. Onun kadar meşhur olan diğer bir rüzgar ise tam aksi istikamet olan güneybatıdan esen Lodos rüzgarıdır. Rüzgar isimlerini pusuluda bulunan karşılılıklı yönleri ile ezberlemek kolaylık sağlar, poyraz ve lodos, yıldız ve kıble, gündoğusu ve günbatısı, kareyel ve keşişleme gibi.
Rüzgar yönleri ve isimleri
Yıldız: Kuzey yönünden esen rüzgara yıldız denir. Yazları havayı serinletir, kışın ise soğuk hava taşır.
Kıble: Güney yönünden esen rüzgara kıble denir. Sıcak ve nemli havayı ülkemize taşır.
Poyraz: Kuzeydoğu yönünden esen rüzgara poyraz denir. İsmi Yunan mitolojisine göre İstanbul’da mağarası olan bir tanrı olan Boreas’dan gelir. Başta Karadeniz bölgesi sahilleri ve Marmara denizi güney sahillerinde kaba dalgalar oluşturur. Soğuk eser.
Lodos: Güneybatı yönünden esen rüzgara lodos denir. Lodos adını bir diğer Yunan tanrısı olan Notos’dan alır. Karadeniz hariç diğer coğrafi durumumuza göre denizden estiği için kaba dalgalar oluşturur. Genellikle ılık eser.
Karayel: Kuzeybatı yönünden esen rüzgara karayel denir. Balkanların soğuk ve yağışlı havasını getirir. Özellikle İstanbul’da Şubat ve Mart aylarında havayı ciddi oranda soğutur ve kar getirir.
Keşişleme: Güneydoğu yönünden esen rüzgara keşişleme denir. Bursa Uludağ’ın eski adı Keşiş dağıdır ve İstanbul’a olan yönüne göre adını orada alır. Güneydoğu Anadolu bölgesinde Samyeli olarak adlandırılır.
Gündoğusu: Doğu yönünden esen rüzgara gündoğusu denir. İstanbul Kalamış Marina’da sabahları hakim rüzgardır.
Günbatısı: Batı yönünden esen rüzgara günbatısı denir. Ege bölgesinde batıdan esen rüzgara İmbat olarak adlandırılır.
Meltem: Dünya’da orta enlemler özellikle yaz aylarında esen hafif şiddetli rüzgarlardır. İki çeşit meltem vardır. Karadan esene kara meltemi, denizden esene deniz meltemi denir.